 |
| Foto: www.bbc.co.uk |
Kaliteli uyku ve spor performansı ilişkisi, başta NBA ve İngiltere Premiere Lig menajerleri olmak üzere dünyadaki bütün spor performans analistlerinin uzun yıllardır gündem maddesi. Ertesi gün çıkacakları Dünya Kupası maçı öncesi Hollandalı Johan Cruyff ve arkadaşlarının poker gecelerinin, Jordan’lı Chicago Bulls’un savunmasının belkemiği Dennis Rodman’ın partilerden toplanıp NBA finallerine yetiştirilmesinin altından çok sular akmıştır herhalde! Yazıyı görünce hemen, bilardo sporcularının son zamanlarda önceki gece uyuna(maya)n uykudan yakınmalarını hatırladım ve çevirmek istedim. Özellikle “uyku ve basketboldaki şut isabeti ilişkisi” hakkındaki veriler, hassasiyet oyunu bilardoyla direkt ilgili. Yazının linki aşağıda: Yazı kısa ama bu konu üzerine dikkat çekmek için çok done barındırıyor. Olimpiyatlar Bizim Olsun!!! Sporcularımıza Başarılar!!!
Rifat Özçöllü
 |
| Elbette iyi bir uyku bilardodaki isabeti de artırır Foto: www.peakpx.com |
ŞİŞŞT! TAKIM UYKUDA: UYKU PROFESYONEL FUTBOLU NASIL DÖNÜŞTÜRDÜ?
Birkaç on yıl önce, profesyonel futbolcular gecelerini “partileyerek” geçirirdi. Şimdi ise kaliteli bir gece uykusunun faydalarının çok daha bilincindeler.
Değişim 1990’ların ortalarında, yatak satıcısı Nick
Littlehales’in Manchester United menajeri Alex Ferguson’la temasa geçmesiyle
başladı, Littlehales, Ferguson’a şunu soruyordu: “Uykunun futbolcularının saha
performansını nasıl etkilediğine dair bir fikrin var mı?” Soru, Ferguson’ın
ilgisini çekmeyi başarmıştı. Sir Ferguson, Littlehales'den takımına bir sunum
yapmasını istedi. Çok geçmeden bütün takımın yatağı, yastığı değiştirildi ve
Littlehales kısa sürede futbolun en muteber “yatak danışmanı” haline geldi.
1998'de İngiltere'nin Dünya Kupası kadrosu için yatak tedarik etti ve 2004
Avrupa Futbol Şampiyonası’nda her oyuncu için bireysel uyku rutinleri
oluşturdu.
 |
| Total Futbolun Öncülerinden Hollandalı Cruyff ve Arkadaşları |
Yavaş yavaş, kulüp yöneticileri bilimsel uyku araştırmalarına daha fazla önem vermeye başlamıştı, üstelik dayanakları yabana atılacak cinsten değildi. 2011 yılında uyku uzmanı Cheri Mah, uyku süresini gecede 8-10 saate çıkarmanın basketbol oyuncularının süratini ve şut isabetini önemli ölçüde artırdığını keşfetti. Diğer araştırmalar, tek bir gece dahi yetersiz uykunun sakatlanma riskini artırabileceğini ve 64 saatlik kötü uyku döngüsünün gücü, dayanıklılığı ve dengeyi azalttığını ve hatta vücudun kendi kaslarını yemesine neden olabileceğini ortaya koyuyordu!
Nihayetinde, menajerler oyuncularının uyku kalitelerini artırma
gayretine giriştiler. Örneğin Southampton menajeri Alek Gross, oyuncularının
akşamları “uyku düşmanı” kafein, şeker ya da yağlı yiyecekler tüketmesini
yasakladı. Bunun yerine futbolcularına, onları yorgun düşüren sütlü protein
içecekleri içirdi. Meksika’nın menajeri de Rusya’daki Dünya Kupası grup maçları
arifesindeki takımının uyku kaybından endişeliydi. Bunun üzerine, Manchester
United’ın spor bilimcisi Robin Thorpe’la futbolcularının performansını optimize
edebilmek için bir uyku ve antrenman programı hazırladılar. Otel yatak odaları
bile ideal uyku sıcaklığına ayarlandı. Oyuncular da bu rutine riayet ettiler.
Hatta bir maç akşamı, kaptanları Rafael Marquez aynı otelde kutlama yapan
taraftarlardan sessiz olmalarını istedi çünkü “Takım uykuda!” idi. Kaptanın müdahalesi
harika sonuç verdi: Uyku kalitesi yüksek gecelerin ardından Meksika Güney
Kore'ye karşı kazandı ve hatta gruplarda Almanya'ya da galip geldi.
Artık pek çok takım ve oyuncu çeşitli yöntemler kullanarak uyku düzenlerini iyileştirmek için çaba sarf ediyor. Örneğin, Manchester City oyuncusu Sergio Aguero, yan yattığında kaslı vücudu bacaklarının kapanmasını engellediğinden uyumakta zorlanıyordu. Aguero, boyuna, kilosuna uygun yeni bir yatak aldı ve böylece gece boyunca boynunu ve sırtını aynı hizada tutabildi. Yine Manchester City'den James Milner da akşam maçlarından sonra uyumakta zorlandığı için çok geç saatlere kadar bilgisayar oyunu oynuyordu. Tabii sabaha antrenmana çıkamayacak kadar yorgun düşüyordu. Geç yatıp erken kalkma rutinine öğleden sonra kestirmelerini ekleyerek meseleyi halletti. Bu ucuz ve etkili müdahaleleri daha küçük takımlar bile devreye sokabiliyor haliyle. Örneğin Brentford, Premier Lig’in en küçük bütçeli takımı. Buna rağmen, kulübün performans analizi yöneticisi Chris Haslam, oyuncuların uykularını izlemek için bilek takip cihazları kullanmaya başladı ve bunlar oyuncuların dikkatinde belirgin bir iyileşme sağladı.
Eskiden, bir parti ve birkaç saatlik uykudan sonra sahaya
çıkmak bir şeref nişanesi gibi görülürken, artık çekilen iyi bir uyku
performans zincirinin hayati halkası olarak kabul ediliyor.
Yazının orijinali:
“How Sleep Transformed Professional Football” (www.test-english.com)
Çeviren: Rifat
Özçöllü
